چگونه بهترین الکتروموتور و دینام صنعتی را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب یک الکتروموتور خوب لازم هست به نکات زیر توجه داشته باشید تا یک دینام صنعتی خوب و الکتروموتور عالی گیرتون بیاد.

ولتاژ کاری الکتروموتور

ولتاژ کاری در انتخاب و جایگزینی آن بسیار مهم است:

• هم ممکن است به تجهیزات آسیب بزنیم،
• هم احتمالاً نتوانیم بار خود را به درستی به حرکت در آوریم،
• و حتی با درست حرکت دادن تجهیزات مد نظر، کنترل حرکت و راندمان خوبی برای آن نخواهیم داشت

در حالت کلی موتور های با ولتاژ متناوب AC (برق شهری و برق سه فاز) ، قیمت و هزینه نگه داری پایین و دوام بالاتری به نسبت موتور های DC (برق باتری یا آدابتور که معمولا 12 و 24 ولت هستند) دارند از همه مهم تر این که برق متناوب AC به سادگی در دسترس است ، پس حدود 90 درصد از دینام های صنعتی با ولتاژ متناوب کار میکنند که خود به دو دسته سه فاز و تکفاز تقسیم بندی می شود. پیشنهاد می شود در صورت وجود از برق با ولتاژ سه فاز استفاده شود، زیرا

• در موتور های تکفاز امکان استفاده از اینورتر کنترل دور وجود ندارد
• مدل های سه فاز قیمت بسیار مناسب تری دارند
• ولتاژ تکفاز کمتر است که باعث افزایش جریان در آن می شود که هم عمر موتور را پایین می آورد و هم از لحاظ ایمنی خطر بیشتری ایجاد می کند.

توان الکتروموتور

مهمترین مشخصه انتخاب در خرید و فروش الکترو موتور ها، توان است. زیرا به صورت کلی دربردارنده تمامی موارد مهم کاربردی می باشد و شما با انتخاب توان موتور الکتریکی، خیلی از موارد دیگر از جمله ولتاژ ، جریان ، نوع و گشتاور آن را تا حد زیادی مشخص می کنید. توان دینام صنعتی را بر حسب کیلو وات و یا اسب مشخص می کنند که هر 3 کیلووات معادل 4 اسب می باشد. پرکاربردترین توان ها عبارتند از:

• نیم اسب = 0.37 کیلووات
• 1 اسب = 0.75 کیلووات
• 1.5 اسب = 1.1 کیلووات
• 2 اسب = 1.5 کیلووات
• 3 اسب = 2.2 کیلووات
• 7.5 اسب = 5.5 کیلووات
• 10 اسب = 7.5 کیلووات
• 20 اسب = 15 کیلووات
• 100 اسب = 75 کیلووات
• 200 اسب = 150 کیلووات
• 300 اسب  = 220 کیلووات

 توان برق مصرفی (توان ورودی) از ضرب ولتاژ در جریان به دست می آید

دور خروجی الکتروموتور

منظور از دور الکتروموتور همان تعداد چرخش شفت موتور الکتریکی در یک دقیقه (RPM) است که مقدار آن بالا و حداقل 750 دور بر دقیقه می باشد. برای همین در بسیاری از کاربرد ها با گیربکس به کار میرود. در این جاست که نیاز داریم تا دور دینام خود را به درستی انتخاب و با استفاده از گیربکس با نسبت مناسب به دور مورد نظر خود برسیم. دور با پل های موتور الکتریکی رابطه مستقیم دارد و در بعضی مواقع بجای بیان دور موتور الکتریکی از پل و یا قطب برای خرید و فروش استفاده می شود که در جدول زیر می توانید نسبت و کاربرد آن ها را ببینید:

فریم سایز الکتروموتور

منظور از سایز فلنج و فریم که مطابق استاندارد از 56 تا 400 موجود می باشد، برابرست با ارتفاع مرکز شفت موتور تا سطح پایه آن که به زیر پیچ می شود (یعنی به طور تقریبی می توان گفت که یک الکتروموتور که سایز فریم آن 90 است، قطری حدود 180 میلیمتر دارد). به طور طبیعی هر چه توان موتور بالاتر می رود، موتور بزرگ تر و حجیم تر می شود و سایز فریم و فلنج هم افزایش می یابد.

پایه و فلنج الکتروموتور

فلنج ها در اکثر مدل های الکتروموتور به صورت جداگانه فروخته می شوند که باید قسمت جلویی موتور از آن جدا شود و فلنج بجای آن بسته شود. موتور های تکفاز و سه فاز از لحاظ فلنج و پایه آن، استاندارد کدگذاری دارند که در جدول انتخاب فلنج ها در پایین آمده است:

معمولاً برای الکتروموتور با برند های مختلف، فلنج همان برند می تواند مورد استفاده قرار گیرد برای مثال فلنج موتوژن فقط مناسب الکتروموتور های این شرکت است و نمی توان از فلنج الکتروژن برای آن ها استفاده نمود، به استثنای برند های چینی که معمولا میتوان هر فلنج چینی را می توان به آن متصل کرد ،  منظور از نیم فلنج این است که ابعاد آن از فنج معمولی کوچک تر و مناسب فضاهای کوچکتر می باشد. در عکس نمایش داده شده موتور الکتریکی سمت راست دارای فلنج کامل و سمت چپ دارای فلنج کوچک یا نیم فلنج می باشد:

قطر شفت خروجی

دانستن قطر شفت خروجی الکتروموتور برای انتخاب گیربکس، مهم است، ولی جای نگرانی ندارد، زیرا مطابق استاندارد با سایز فریم متناسب است بعنوان مثال:

• قطر شفت خروجی برای سایز فریم 63 برابر است با 11 میلیمتر
• قطر شفت خروجی برای سایز فریم 71 برابر است با 14 میلیمتر
• قطر شفت خروجی برای سایز فریم 80 برابر است با 19 میلیمتر
• …

گشتاور الکتروموتور

گشتاور بعد از توان و ولتاژ کاری از اهمیت زیادی برخوردار است و در موقعیت های برابر با افزایش توان زیاد می شود. در موتور ها معمولاً دور بسیار بالا و گشتاور پایین است که باعث می شود از گیربکس استفاده کنیم. که در اینصورت هم دور کاهش می یابد و هم گشتاور موتور افزایش پیدا می کند

امروزه با پیشرفت صنعت و ارزانتر شدن تکنولوژی میتوان برای افزایش راندمان موتور و جلوگیری از معیوب شدن زود آن ها به جای کنتاکتور و مدار ستاره مثلث از اینورتر های کنترل دور استفاده کرد. از کاربرد های مهم آن ها ایجاد گشتاور های بالاتر در دور های پایین تر است زیرا برای کاهش دور باید یا فرکانس را کاهش دهیم و یا ولتاژ را که با کاهش ولتاژ جریان هم افت میکند اما این اینورتر ها جلوی افت جریان را میگیرند برای همین گشتاور که با جریان رابطه مستقیم دارد هم حفظ می شود.

نحوه خواندن مشخصات از روی پلاک موتور الکتریکی

در طول کار با الکتروموتور به اطلاعاتی که روی پلاک آن قرار گرفته احتیاج دارید. وقتی که بخواهید موتور را تعمیر کنید یا یک موتور الکتریکی را جایگزین الکتروموتور فعلی کنید یا یک قطعه بخرید یا هر کار دیگری انجام دهید، به اطلاعات پلاک موتور الکتریکی نیاز دارید. یک نمونه پلاک موتور الکتریکی در زیر آمده است:

معمولا اطلاعاتی در بر روی پلاک الکتروموتور حک میشوند عبارت اند از: توان، ولتاژ، جریان حداکثر، سرعت، کلاس طراحی، ضریب سرویس  (سرویس فاکتور)، فرکانس کاری ، راندمان، ضریب نفوذناپذیری (IP) ، کلاس عایقی الکتروموتور، مداومت کاری الکتروموتور ، نوع قاب، چرخ دنده ها (در صورتی که الکتروگیربکس مد نظر باشد)، مدل و شماره سریال ساخت محصول.

گاهی مواقع خواندن پلاک موتور میتواند به یک چالش تبدیل شود. کارخانه ها اطلاعات متفاوتی در پلاک موتور قرار میدهند، همینطور اکثر مواقع پلاک کثیف میشود و به سختی قابل مشاهده است. همه این موارد باعث میشوند خواندن پلاک موتور یک کار دشوار و گاهی ناامید کننده باشد.

توان

توان خروجی موتور غالبا با واحد اسب بخار و یا کیلووات نمایش داده میشود. شما مشتریان عزیز می توانید در سایت مانا موتور هم بر اساس اسب و هم بر اساس کیلوووات انتخاب موتور خود را انجام دهید. در هر صفحه ای از سایت که الکتروموتورها نمایش داده می شوند فیلتری برای انتخاب توان الکتروموتور یا الکتروگیربکس وجود دارد. همزمان می توان چند انتخاب را برای توان الکترموتور انجام داد.

ولتاژ

الکترو موتورها با ولتاژی که روی پلاک آن ها حک شده باید کار کنند. بسیاری از آن ها به گونه ای طراحی شده اند که قابلیت کار با بیش از یک ولتاژ را داشته باشند. برای مثال برخی موتورها میتوانند در دو ولتاژ220 ولت و 380 ولت کار کنند.

معمولا موتورها یک دامنه نوسان 10 درصدی برای ولتاژ نامی ذکر شده روی پلاک دارند. این به این معنی است که اگر به طور مثال یک موتور برای کار با ولتاژ 230 ولت طراحی شده باشد، میتواند در رنج ولتاژ 208 ولت تا 240 ولت کار کند. نباید به الکترو موتور ولتاژی غیر از ولتاژ ذکر شده برای آن اعمال شود، در غیر این صورت این کار باعث آسیب رسیدن به آن و سایر تجهیزات شما میشود. وقتی با یک موتور با طراحی دو نوع ولتاژ کار میکنید، فراموش نکنید که سیم بندی و جریان و بار اعمال شده بر موتور، متناسب با ولتاژ انتخابی باشد.

جریان نامی

وقتی الکتروموتور در دور نامی خود و گشتاور نامی (معادل توان نامی) کار می کند، جریانی که از می کشد را جریان نامی یا جریان حالت دائم کار می نامیم.

جریان راه اندازی

الکتروموتور معمولا در زمان استارت یا همان راه اندازی، جریانی بیشتر از جریان نامی را می کشند. این جریان ممکن است حتی تا 4 برابر جریان نامی باشد. باید در نظر داشت که حتی الامکان با وسیله ها و روشهای مختلف این جریان را کاهش داد. زیرا جریان استارت موتور مخصوصا در روشن و خاموشهای زیاد می تواند اثرات مخربی روی تجهیزات الکتریکی و مکانیکی دستگاه شما بگذارد. استفاده از سافت استارتر، اینورتر و یا تجهیزات مکانیکی که برای راه اندازی به موتور کمک می کنند، از این قبیل هستند.

سرعت

سرعتی که در پلاک موتور ذکر میشود، درواقع همان سرعت چرخش شفت موتور است. این سرعت در ولتاژ و فرکانس مشخصی ذکر می شود و با تغییر ولتاژ و فرکانس بصورت طبیعی ان عدد متفاوت خواهد بود. . سرعت موتور مستقیما وابسته به فرکانس و تعداد قطب های موتور و گیربکس کوپل شده با آن است. در بسیاری از الکتروموتورهای AC شما دو سرعت مختلف را برای دو فرکانس 50 و 60 هرتز ملاحظه می کنید. به عنوان مثال در یک موتور سه فاز 4 پل بدون گیربکس معمولی، در فرکانس 50 هرتز، سرعت دورانی حدودا 1400 و در فرکانس 60 هرتزسرعت دورانی 1800 دور بر دقیقه را خواهید دید.

کلاس طراحی

موتورها از لحاظ رفتار در حالت راه اندازی، در کلاس های مختلف طراحی می شوند. کلاس طراحی الکتروموتور اطلاعات مربوط به گشتاور راه اندازی را در اختیار مصرف کننده قرار می دهد که به قرار زیر است: حروف طراحی، اطلاعاتی را گشتاور راه اندازی در اختیار میگذارد.

• (Bگشتاور راه اندازی نرمال
• (Cگشتاور راه اندازی بالا
• (Dگشتاور راه اندازی بسیار بالا

موارد بالا  متداول ترین حروف کلاس طراحی هستند. گشتاور راه اندازی موتور، متفاوت از گشتاور نامی آن است. ممکن است دو موتور با گشتاور نامی یکسان، گشتاور راه اندازی متفاوتی از هم داشته باشند، برای مثال موتوری که در فن های سانتریفیوژ استفاده میشود، نسبت به موتوری که در تسمه نقاله استفاده میشود به گشتاور راه اندازی کمتری نیاز دارد.

راندمان

راندمان موتور بیانگر این مفهوم است که یک موتور الکتریکی ساده چه طور و با چه کیفیتی انرژی الکتریکی را به عنوان ورودی به انرژی مکانیکی به عنوان خروجی تبدیل میکند و معمولا به صورت یک عدد اعشاری نشان داده میشود. میزان مصرف انرژی موتور بیشترین تاثیر را بر هزینه های عملیاتی سیستم دارد. این پارامتر در قیمت هر موتور الکتریکی ساده ای دخیل است. موتور های با راندمان بالاتر برق کمتری مصرف می کنند و در حوزه مصرف انرژی، بصرفه تر هستند.

کلاس عایقی

کلاس عایقی بیانگر قابلیت موتور برای مقاومت در برابر دما در طول زمان است. B، F و H رایج ترین کلاس های عایقی هستند.

مداومت کاری الکتروموتور

کارکرد، مدت زمانی است که موتور میتواند بدون نیاز به خنک شدن کار کند. اغلب الکتروموتورهای صنعتی به صورت دائم کار طراحی میشوند. میزان مداومت کاری الکتروموتور از S1 که بیانگر دائم کار بودن الکتروموتور است، تا S7 متغیر است.

میزان نفوذناپذیری در برابر شرایط محیطی (IP)

این استاندارد با یک عدد دورقمی کنار آن می آید که ارقام آن نشان دهنده محافظت در برابر آب و گرد و غبار است که هرچه این عدد بزرگ تر باشد محافظت آن در برابر عوامل خارجی بیشتر است.

شفت موتور | الکتروموتور شفت بلند | الکتروموتور دو سرشفت

شفت موتور الکتریکی از موارد مهم در خرید و فروش موتور ها می باشد که می تواند دو سر شفت ، هالوشفت و شفت بلند باشد.بعضی مواقع نیاز است که با صرف هزینه ای مناسب و پایین از سرعت و یا موقعیت دینام و موتور الکتریکی خود مطلع شوید در این زمان ها نیاز به استفاده از انکودر دارید که برای سنکرون کردن انکودر با موتور بهترین روش استفاده از انکودر هالوشفت و الکتروموتور دوسر شفت می باشد که از پشت به ادامه شفت در سر دیگر موتور متصل می شود که دیگر نیازی به پایه انکودر و کوپلینگ مناسب و… ندارید و از لرزش های اضافه در موتور جلوگیری میکند، در ضمن زمانی که نیاز به ترمز الکتریکی داشته باشیم میتوانیم بدون نیاز به دستکاری موتور به راحتی ترمز را روی آن وصل کنیم. که قیمت الکتروموتور ساده دو سر شفت به نسبت شفت اضافی کم تر و به صرفه تر می باشد.

از دینام شفت بلند هم می توان برای کاهش یاتاقان بندی و به دنبال آن کاهش هزینه تمام شده دستگاه نیز به کار برد.