تعریف فناوری اطلاعات

فناوری اطلاعات به عنوان یک فناوری یا تکنولوژی است که در عصر حاضر مورد توجه بشر قرار گرفته است. بیان دقیق مفهوم فناوری اطلاعات به بررسی و مطالعه مفاهیم فناوری از یک سو و مفاهیم اطلاعات از سوی دیگر باز می­گردد.

فناوری اطلاعات شامل دو مولفه است:

الف) فناوری

ب) اطلاعات

که در ادامه به تعریف آنها پرداخته می­شود.

۲-۲-۱- فناوری(تکنولوژی) چیست؟

تکنولوژی از دو لغت یونانی techne و logia تشکیل شده است که اولی به معنای هنر و مهارت و دومی به معنی علم و دانش است و تعاریف مختلفی از آن ارائه شده است که از آن جمله می­توان به چند تعریف ذیل اشاره کرد:

فناوری یا تکنولوژی به معنای کاربرد منظم معلومات علمی و دیگر آگاهی­های نظام یافته برای انجام وظایف عملی است.

فناوری را می­توان کلیه دانش­ها، فرآیندها، ابزارها، روش­ها و سیستم­های بکار رفته در ساخت محصولات و ارائه خدمات تعریف کرد.

فناوری کاربرد عملی دانش و ابزاری برای کمک به تلاش انسان است.

یونیدو[۱] فناوری را کاربرد علوم در صنایع با استفاده از رویه­ها و مطالعات منظم می­داند.

فناوری مجموعه­ای از فرآیندها، روش­ها، فنون، ابزار، تجهیزات، ماشین­آلات و مهارت­هایی است که توسط آنها کالایی ساخته شده یا خدمتی ارائه می­گردد.

فناوری عبارت است از کاربرد علوم در صنایع با استفاده از رویه­ها و مطالعات منظم و جهت­دار.

علم با مطالعه طبیعت به بررسی رفتارهای طبیعی و فیزیکی پرداخته و به دنبال کشف پدیده­ها است در حالی که فناوری، با بکارگیری ایده­ها و دستاوردهای علمی، خدمات و کالای مورد نیاز بشر را ارائه می­کند.

فناوری عامل تبدیل منابع طبیعی، سرمایه و نیروی انسانی به کالا و خدمات است که عناصر متشکله یا ارکان آن عبارت است از: سخت افزار، انسان افزار یا نیروی انسانی متخصص، فناوری متبلور در اسناد و مدارک یا اطلاعات، سازمان­ها یا نهاد افزار (فتحیان و مهدوی نور، ۱۳۸۷).

۲-۲-۲- اطلاعات چیست؟

تعاریف متعددی از اطلاعات وجود دارد که بعضی تعاریف مبتنی بر معنا (معنا شناختی) و برخی دیگر از تعاریف مبتنی بر کمیت هستند. بعضی از این تعاریف عبارتند از:

مطابق تعریف واژه نامه­ای ای-ال-ای[۲] اطلاعات عبارت است از تمام ایده­ها، واقعیت­ها و کارهای خلاقانه ذهن که به صورت رسمی یا غیر رسمی و به هر حالتی ثبت، منتشر و یا توزیع گردیده است که ممکن است به صورت مستند یا غیر مستند باشد. بر اساس استاندارد اطلاعات مستند به یکی از صور زیر است:

کتاب­ها: مواد متنی که به صورت تک­نگاشت می­باشد.

پیایندها: مواد متنی که به صورت منظم تکرار می­شود مانند نشریات ادواری.

نقشه­ها: موارد جغرافیایی شبیه نقشه­های مسطح یا کره­ها.

فایل­های کامپیوتری: که در کامپیوترها و نرم افزارهای مختلف استفاده می­شود.

موارد شنیداری و دیداری: شامل اطلاعات صوتی، نوارهای کاست، تصاویر و غیره.

حالات ترکیبی: که به صورت ترکیبی از موارد فوق می­باشد.

در تعریف مبتنی بر نظریه اطلاعات، اطلاعات کمیتی است که با بیت­ها اندازه­گیری شده و بر حسب احتمالات پدیدار شدن نمادها، تعریف می­شود. در فرهنگ انفورماتیک اطلاعات عبارت است از هر مجموعه­ای از عناصر دیجیتال حروفی یا نمادی که دارای مفهوم آشکار و مشخص بوده و می­تواند در معرض پردازش اتوماتیک قرار گیرد (فتحیان و مهدوی نور، ۱۳۸۷).

اهداف اساسی اطلاعات عبارتند از: آگاهی­دادن، ارزیابی­کردن، ترغیب­کردن، خلق مفاهیم جدید، تعریف مسئله، حل مسئله، تصمیم­گیری، برنامه­ریزی، آشنا­سازی، کنترل­کردن و تحقیق­کردن. تجربه و تحقیق نشان داده است استفاده از اطلاعاتی مناسب است که دارای ویژگی‌های زیر باشند (مهدوی، ۱۳۷۹):

جدول ۲-۱– ویژگی­های اطلاعات مناسب

[۱]Unido

[۲] ALA